ประวัติหมู่บ้านและเมืองกุสุมาลย์มณฑล
ประสงค์ เนืองทอง ศศ.บ เรียบเรียง
ประวัติความเป็นมาของบ้านม่วง หมู่ที่ 5
บ้านม่วงตั้งอยู่ที่ตำบลนาโพธิ์ อำเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนคร เป็นหมู่บ้านที่ประชาชนได้อพยพมาจากจังหวัดอุบลราชธานี ประมาณ 7 ครอบครัวได้มาตั้งถิ่นฐานและเรียกชื่อหมู่ว่า บ้านตำแย ตั้งอยู่ระหว่างหัวสะพานนาโพธิ์ใหญ่ อยู่ไปอยู่มาได้ข้อคิดใหม่ จึงย้ายไปตั้งบ้านใหม่ ห่างจากบ้านเดิม ประมาณ 700 เมตร จึงได้เปลี่ยนชื่อหมู่บ้านจากตำแยเป็นบ้านม่วง มีประมาณ 21 ครอบครัว มีประชากร 49 คน บ้านม่วงอยู่หมู่ที่ 5 ตำบลนาโพธิ์ อำเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกนคร
ที่ตั้ง
บ้านม่วง หมู่ 5 อยู่ทางทิศตะวันตกของอำเภอกุสุมาลย์ ห่างจากอำเภอกุสุมาลย์ ประมาณ 6 กิโลเมตร
อาณาเขต
ทิศเหนือ ติดกับ บ้านม่วง หมู่ 10
ทิศใต้ ติดกับ บ้านนาโพธิ์น้อย หมู่ 7
ทิศตะวันออก ติดกับ บ้านนาโพธิ์ หมู่ 1
ทิศตะวันตก ติดกับ บ้านกุงศรี ตำบลนาเพียง
บ้านม่วง ตั้งอยู่ในตำบลนาโพธิ์ ห่างจากอำเภอกุสุมาลย์ ไปทางทิศตะวันตก 6 กิโลเมตร
ด้านประชากร
บ้านม่วง หมู่ 5 มีประชากร 927 คน แยกเป็น ชาย 467 คน หญิง 460 คน
อาชีพและการมีงานทำในชุมชน
อาชีพทำนา 110 ครอบครัว ทำสวน 10 ครอบครัว อาชีพรับจ้าง 40 ครอบครัว อาชีพค้าขาย 4 ครอบครัว อาชีพเลี้ยงสัตว์ 10 ครอบครัว อาชีพรับราชการ 3 คน/ 3 ครัวเรือน ประกอบอาชีพอย่างเดียว 110 ครัวเรือน ประกอบอาชีพหลายอย่าง 170 ครอบครัว
อาชีพอื่นของสมาชิกในชุมชน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพ คือ ทำนา
- ปลูกมะเขือเทศ
คนว่างงานในชุมชน จำนวน 21 คน 170 ครัวเรือน
แหล่งน้ำเพื่อการอุปโภค และบริโภคในหมู่บ้าน
ประปา 1 แห่ง ฝาย 4 แห่ง บ่อน้ำตื้น 1 แห่ง บ่อโยก 4 แห่ง
สาธารณูปการในหมู่บ้าน
มีไฟฟ้า 170 ครอบครัว
สังคม ประเพณี วัฒนธรรมท้องถิ่น
ฮีต 12 ครอง 14 ที่ยังปฏิบัติอยู่อย่างต่อเนื่องในชุมชน, เหยาผี, บุญข้าวจี่
ศาสนา
ชาวบ้านส่วนใหญ่นับถือศาสนาพุทธ มีวัดประจำหมู่บ้านคือ วัดทุ่งหว้าวิปัสสนา เป็นศูนย์ร่วมจิตใจชาวบ้านม่วง
ลักษณะทั่วไป
- เนื้อที่ ไร่ ใช้ทำการเกษตร ไร่ - จำนวนครัวเรือน ครัวเรือน
- จำนวนประชากรทั้งหมด(ชาย หญิง)
ลักษณะภูมิประเทศ
บ้านม่วงถูกล้อมรอบด้วยทุ่งนาและเป็นที่ราบลุ่ม โดยทั่วไปมี 3 ฤดู คือ ฤดูฝน ฤดูร้อน ฤดูหนาว ในฤดูร้อนอากาศจะร้อนมาก ในฤดูฝนจะมีฝนตกประมาณ 60-70 % ของพื้นที่ช่วงอากาศกลางคืนจะเย็นชื้น และในฤดูอากาศจะหนาวมาก
ช่วงกลางคืนอากาศจะเย็นมาก
สภาพเศรษฐกิจ
- รายได้เฉลี่ย 20 , 000 บาท/ต่อคน/ปี
- ครัวเรือนมีการอ้อมร้อยละ 80 % ต่อครัวเรือนทั้งหมด
- ชาวบ้านส่วนใหญ่ทำการเกษตร ใช้เนื้อที่ 3 , 000 ไร่ หลังจากการเก็บเกี่ยวเสร็จแล้วได้ทำการปลูกมะเขือเทศ รายเฉลี่ยครอบครัวละ10 , 000 บาท/ปี และได้ตั้งกลุ่มทอกก
- ผลผลิตที่จำหน่ายสู่ตลาดภายในและภายนอกชุมชนคือ เสื่อที่ทอจากกก
สภาพสังคม
- สภาพบ้านเรือนของชาวบ้านม่วงมีความมั่นคงถาวร มีการจัดบ้านเรือนถูกสุขลักษณะ ครอบครัวมีความอบอุ่น - ประชากรส่วนใหญ่มีสุภาพแข็งแรง
- เด็กและเยาวชนได้รับการศึกษาภาคบังคับทุกคน
- ครัวเรือนส่วนใหญ่ในหมู่บ้านม่วงส่วนใหญ่เป็นสมาชิกกลุ่มที่ตั้งในหมู่บ้านและมีส่วนร่วม
ในการแสดงความคิดเห็นเพื่อประโยชน์ของชุมชน
ประเพณี / เทศกาลประจำปี/วัฒนธรรม
ประเพณีชาวบ้านม่วงหมู่ 5 จะจัดงานบุญประเพณีเภราภิเศกขึ้นในเดือนเมษายน เพื่อรำลึกถึงพ่อแม่ที่ตายและญาติพี่น้อง ซึ่งเป็นบุญประเพณีของหมู่บ้านที่เคยทำติดต่อกันมา
ผลิตภัณฑ์ของชุมชน/ การท่องเชิงอนุรักษ์/หรือสถานที่ท่องเที่ยวในหมู่บ้าน/ชุมชน
ชาวบ้านม่วงจะรวมตัวกันเป็นกลุ่มเพื่อจัดทำผลิตภัณฑ์ชุมชน ซึ่งผลิตภัณฑ์ที่เด่นได้แก่ 1) กลุ่มสตรีสหกรณ์ทอกก มีกิจกรรมเกี่ยวกับการนำเอากกมาย้อมสีธรรมชาติให้มีสีแตกต่างกัน จากเทคนิคการย้อมของภูมิปัญญาชาวบ้านผลิตภัณฑ์ของกลุ่มเช่น กล่องใส่กระดาษทิชชู เสื่อกระเป๋าใส่โทรศัพท์มือถือ เป็นต้น
อ่างเก็บน้ำห้วยบ้านม่วง
ด้านเศรษฐกิจชุมชน
ทรัพยากร / สัตว์เลี้ยง และผลผลิต
ในชุมชน |
หน่วยนับ |
จำนวน |
หมายเหตุ |
หนองน้ำสาธารณะ |
หนอง |
1 |
ฐานข้อมูลจาก กชช .2 ค |
พื้นที่ทำนา |
ไร่ |
2,940 |
|
พื้นที่ทำสวน |
ไร่ |
170 |
|
พื้นที่ทำไร่ |
ไร่ |
246 |
|
ป่าชุมชน |
ไร่ |
35 |
|
กก |
ไร่ |
1 |
|
วัว |
ตัว |
- |
|
เป็ด |
ตัว |
- |
|
ไก่ |
ตัว |
- |
|
ฯลฯ |
|
|
|
ตารางสรุปรายได้ของครัวเรือนในหมู่บ้านจากการประกอบอาชีพ
หมู่ที่ 5 บ้านม่วง ตำบลนาโพธิ์ อำเภอกุสุมาลย์ จังหวัดสกลนคร
ที่มาของรายได้ครอบครัวจากการประกอบอาชีพ ต่อครัวเรือน / ปี |
จำนวนรายได้ ( บาท) |
ปัญหาที่สำคัญในการประกอบอาชีพของประชาชนในหมู่บ้าน |
1. ขายผลผลิตพืชสวน
2. ขายผลผลิตพืชนา
3. ขายผลผลิตพืชไร่
4. ขายผลผลิตสัตว์เลี้ยง
5. การรับจ้าง
6. จากลูกส่งมาให้
7. จากค้าขาย |
25,000
30,000
5,000
10,000
25,000
30,000
30,000 |
ขาดแคลนน้ำในการการเกษตร และสัตว์ติดโรคในฤดูร้อน |
ตารางแสดงรายได้รวมและเฉลี่ยต่อครัวเรือน / ต่อคนต่อปีในหมู่บ้าน
รายได้จากการประกอบอาชีพของประชากร |
จำนวนรายได้เฉลี่ย ( บาท) |
1. รายได้รวมทั้งหมู่บ้าน
2. รายได้เฉลี่ยต่อ ครัวเรือน ต่อ ปี
3. รายได้เฉลี่ยต่อคนต่อปี |
250,000
175,000
25,000 |
ตารางแสดงภาระหนี้สินของประชาชนในหมู่บ้าน
รายได้จากภาวะหนี้สินของประชาชนในหมู่บ้าน |
จำนวนหนี้สิน ( บาท) |
1. หนี้สินรวม
2. หนี้สินเฉลี่ยต่อครัวเรือน
3. หนี้สินเฉลี่ยต่อคน
|
300,000
150,000
20,000 |
- หนี้สิน ธกส . รวมทั้งหมู่บ้าน
- หนี้สหกรณ์รวมทั้งหมู่บ้าน
- หนี้กลุ่มในหมู่บ้านทั้งหมด
- หนี้นายทุนทั้งหมด
- หนี้อื่นๆทั้งหมด
|
59,8000
700,000
-
-
- |
ด้านการเมืองการปกครอง
ผู้ใหญ่บ้านชื่อ ผู้ใหญ่บ้าน ........................
ผู้ช่วยผู้ใหญ่บ้านชื่อ.( คนที่ 1. นายสำลี วัดแผ่นลำ 2. นายปรีชา วัดแผ่นลำ
สมาชิก อบต. ชื่อ( คนที่ 1. นายสงวนศรี วัดแผ่นลำ 2. นายประถม ศักดิ์ซ้ายดา
จำนวนคุ้มมี 8 คุ้ม ดังนี้
- ชื่อคุ้มประชาสุขสันต์ ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายพล โพธิ์ดำ
- ชื่อคุ้มสันติสุข ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายเปียง วัดแผ่นลำ
- ชื่อคุ้ม สามัคคีธรรม ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายสงวนศรี วัดแผ่นลำ
- ชื่อคุ้ม แสงสว่าง ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายทองเปลี่ยน ฤทธิ์ฤาวงศ์
- ชื่อคุ้ม มิตรภาพ ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายจิตร วัดแผ่นลำ
- ชื่อคุ้ม รวมใจพัฒนา ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายเปียนศรี วัดแผ่นลำ
- ชื่อคุ้ม สามแยกโพธิ์ทอง ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายประยงค์ แฮดเนาไพร
- ชื่อคุ้ม ทานตะวัน ชื่อหัวหน้าคุ้ม นายชูชาติ วัดแผ่นลำ
อปพร . จำนวน 11 คน ได้แก่
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11 |
นายผจญ โพธิ์ดำ
นายประสิทธิ์ มนต์สิงห์
นายอาดูล มาษา
นายพล โพธิ์ดำ
นายวัฒนา วัดแผ่นลำ
นายประนนพร ฤทธิฤาวงษ์
นายชูชาติ วัดแผ่นลำ
นายโฮม วัดแผ่นลำ
นายบุญเกิด ไชยนต์
นายพิศ เพิ่มขึ้น
นายนิรันด์ มามีกุล |
กลุ่มองค์กรชุมชน / ปราชญ์ชาวบ้าน
1) คณะกรรมการพัฒนาสตรีหมู่บ้าน จำนวน 1 คน
1. นางคำปุ่น เถาว์อ้วน ตำแหน่ง ประธาน
2. นางจุด อุดมเดช รองประธาน
3. นางหนูพิน เถาว์อ้วน เหรัญญิก
4. นางไกล วัดแผ่นลำ กรรมการ
5. นางราศรี ศักดิ์ซ้ายดา กรรมการ
6. นางฉลอง วัดแผ่นลำ กรรมการ
7. นางสำเร็จ ศักดิ์ซ้ายดา กรรมการ
8. นางเวช วัดแผ่นลำ กรรมการ
9. นางรถ วัดแผ่นลำ กรรมการ
10. นางมาลัย เถาว์อ้วน กรรมการ
11. นางละเอียด กรมแสง กรรมการ
12. นางละเอียด กรมแสง กรรมการ
13. นางสมหมาย จันทจักร์ กรรมการและเลขานุกร
2) คณะกรรมการเยาวชนหมู่บ้าน จำนวน 1 คน ได้แก่
นายสงวนศรี วัดแผ่นลำ ตำแหน่ง ประธาน
กิจกรรมและผลงานของกลุ่มฯในชุมชน มีดังนี้
ชื่อกลุ่ม |
ลักษณะ
กิจกรรมเด่น |
จำนวนสมาชิก
( คน) |
จำนวนเงินกองทุน
( บาท) |
หมายเหตุ |
กพสม . |
ทอกก |
127 |
138,000 |
|
เยาวชน |
กีฬา |
12 |
20,000 |
|
ออมทรัพย์ฯ |
รับฝาก / ให้กู้เงิน |
- |
- |
|
ฯลฯ |
|
|
|
|
ข้อมูล ผู้รู้ / ปราชญ์ / แกนนำสำคัญของชุมชน
ชื่อ - สกุล |
บ้านเลขที่ |
ความรู้ / ความสามารถโดดเด่น |
1. นายกาวอน ศักดิ์ซ้ายดา
2. นายทวี ศักดิ์ซ้ายดา
3. นายประเคน เลิศล้ำ
4. นายประถม ศักดิ์ซ้ายดา
|
116
121
167
185 |
จักสาน
ผู้นำศาสนา
ผู้นำศาสนา
ผู้นำศาสนา |
กลับหน้าหลัก